De interdisciplinaire werkgroep De Moderne Tijd (voorheen De 19de eeuw)
organiseert op 15 december 2017 het jaarcongres Mens en dier. De omgang
met dieren in de Lage Landen (1780-1940) in de Doelenzaal van de UBA Amsterdam. Een divers gezelschap van sprekers zal ingaan op de interessante relaties tussen mens en dier in de moderne tijd.
Dieren vormden een bron van vermaak, van verwondering en materiaal voor
de wetenschap. In dierentuinen betrof het vooral exotische dieren, maar de
dagelijkse omgang met huisdieren en vee is niet minder interessant. Wanneer
veranderde de waak- en jachthond in een trouwe viervoeter en blinde
geleidehond, de muizenjagende kat in een knuffeldier?
In 1877 werd de Nederlandse Vereniging tot bescherming van dieren
opgericht. Vanaf toen kregen sommige bedreigde dieren wettelijk een
beschermde status. Bestaat er een relatie tussen de dierenbescherming en
dierecologie en de in diezelfde tijd opkomende natuurbescherming? Wat was
het beeld van uitgestorven dieren? Op welke wijze zijn dieren verbeeld in de
beeldende kunst en literatuur in de moderne tijd?
09:30-10:00 Inloop en koffie
10:00-10:15 Opening door dagvoorzitter Jenny Reynaerts (Rijksmuseum)
10:15-10:45 Erik de Jong (UvA): ‘Vreemdsoortig en inheems”. Over de veranderende culturele posities van dieren en mensen, 1838-1940’
10:45-11:15 Ilja Nieuwland (Huygens ING): ‘Iguanodons, Diplodocussen en de politieke boemerang van de culturele diplomatie, 1878-1913’
11:15-11:40 Koffie
11:40-12:10 Irena Kozmonová (Potsdam): ‘De hond in de monarchale representatie van de Duitse keizer voor en na 1918’
12:10-12:40 Peter Koolmees (UU): ‘Het doden van dieren’
12:40-13:30 Lunch pauze
13:30-13:45 Intermezzo: ‘De schilder, de koning en de leeuw’
13:45-14:15 Harry Kraaij (UvA): ‘Dierenportretten en de opkomende middenklasse’
14:15-14:45 Monika Baar (Leiden): ‘Transnationale blinde geleidehonden in Nederland en Zuid-Afrika’
14:45-15:15 Hanneke Ronnes (UvA): ‘De kat in de negentiende eeuw’
15:15-15:30 Pauze
15:30-16:00 Leen Dresen (Radboud): ‘Beter tien vogels in de lucht dan een in de hand. Veranderende motieven en praktijken bij vroege vogelbeschermers, 1890-1910’
16:00-16:30 Lucie Sedláckova (Praag):’ “De vis wordt duur betaald.” De representatie van dieren en het vegetarisme in het werk van Herman Heijermans en zijn tijdgenoten’
16:30-17:15 Slotdiscussie
17:15-18:30 Borrel
Kosten voor de dag bedragen € 25 (studenten en promovendi € 15) inclusief lunch, ter plekke contant te betalen. Opgeven s.v.p. vóór 6 december 2017 bij de secretaris van de werkgroep Matthijs Lok (m.m.lok@uva.nl).