De redactie van het tijdschrift De Negentiende Eeuw heeft met voldoening kunnen constateren dat het tijdschrift zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld tot een solide platform waarop het interdisciplinaire academisch onderzoek naar de Nederlandse cultuur in ruime zin (beeldende kunst, architectuur, literatuur, geschiedenis, muziek) zich heeft kunnen manifesteren. Zowel ervaren academici als startende jonge onderzoekers weten de weg naar het tijdschrift te vinden en regelmatig verschijnen er interdisciplinaire themanummers, al dan niet gerelateerd aan het jaarlijks congres van de Werkgroep Negentiende Eeuw.

Al langere tijd leeft bij de redactie de wens om het tijdschrift nog aantrekkelijker te maken, zowel voor lezers als voor potentiële auteurs. Allereerst wil de redactie de periode waarop het tijdschrift zich richt graag wat verruimen, zowel naar voren als naar achteren in de tijd – niet voor niets wordt er vaak gesproken van ‘de lange negentiende eeuw’. Wanneer de scope namelijk wordt verbreed van het einde van de achttiende eeuw tot aan de Tweede Wereldoorlog, wordt het mogelijk langere lijnen in de geschiedenis te trekken en zo op een overtuigende wijze ontwikkeling en continuïteit te laten zien. Het zou prachtig zijn om dit te kunnen doen met thema’s als: classicisme, gemeenschapskunst, de ontwikkeling van een literaire cultuur, de politieke impact van de confessionelen, om er een aantal te noemen. Daarmee kan de relevantie van het verleden dat inmiddels zeker één of twee eeuwen achter ons ligt sterker in het licht gezet worden. Ook iets recentere cruciale gebeurtenissen uit het verleden, zoals de instelling van het algemeen kiesrecht voor mannen in 1917, kunnen worden gekozen. Hierbij komt dat er geen interdisciplinair tijdschrift is, gericht op Nederland en Vlaanderen dat zich bezighoudt met de periode van het interbellum, terwijl er juist veel fascinerend onderzoek naar die periode wordt gedaan.

Daarnaast zou de redactie graag de lezers een tijdschrift willen aanbieden met een aantrekkelijker uiterlijk en vooral voorzien van afbeeldingen in kleur. Het recente Tollens-nummer is van dat laatste al een mooi voorbeeld. Voor kunsthistorici in het bijzonder maakt kleur het tijdschrift veel aantrekkelijker, zowel om het te lezen als om erin te publiceren.

Dit alles heeft geleid tot het besluit van het bestuur en van de redactie om vanaf jaargang 2017 het tijdschrift in een nieuwe vorm aan te bieden, gericht op de bredere periode van 1780 tot 1940. In dat verband krijgt het tijdschrift, en daarmee ook de Werkgroep, een andere naam, te weten: De Moderne Tijd: De Lage Landen, 1780-1940. De naam De Moderne Tijd is gekozen als tegenhanger van de voorafgaande historische periode, die doorgaans als de ‘vroegmoderne tijd’ wordt aangeduid. In het nieuwe tijdschrift zal het onderzoek naar de kunst, cultuur en geschiedenis van de Lage Landen in de moderne tijd – waarvan de negentiende eeuw prominent deel uitmaakt – zich breed kunnen ontvouwen.