gepubliceerd op 30 mei 2016
Foto-impressie jubileumviering 20 mei (II)

Vrijdag 20 mei vierde de MdNL in het bijzijn van Koning Willem-Alexander haar 250-jarig jubileum in het Academiegebouw te Leiden. Het bestuur van de MdNL benoemde deze middag zes nieuwe ereleden: Piet Buijnsters, Willem Frijhoff, Marc van Oostendorp, Wim T. Schippers, Piet van Sterkenburg en Peter van Zonneveld. Wegens omstandigheden kon Piet Buijnsters helaas deze middag niet aanwezig zijn. Op de speciale Laureatendag op 17 september aanstaande zullen ook Arnon Grunberg en Els Witte tot erelid worden benoemd. Voorzitter Wijnand Mijnhardt sprak bij de benoeming onderstaande Laudationes uit:

250j Mij Ned Letterkunde LR-1

‘Dr. Piet Buijnsters was hoogleraar literatuurgeschiedenis en boekwetenschap aan de universiteit van Nijmegen. Die wat ongebruikelijke combinatie heeft een bijzonder omvangrijk oeuvre opgeleverd: hij is de autoriteit bij uitstek op beide gebieden. Zijn werk munt uit door vasthoudendheid in het zoeken, door kennis van zaken, door zijn aandacht voor perspectief en stijl en het feit dat hij zijn helden en heldinnen altijd weer in een ruime maatschappelijke en politieke context plaatste. Dat alles zou al een erelidmaatschap rechtvaardigen. We roemen hem echter bovenal als grondlegger en nestor van de moderne bestudering van de achttiende eeuw in Nederland, nationaal en internationaal. Met de oprichting van “zijn” Werkgroep Achttiende Eeuw in 1967 creëerde hij een nieuw wetenschappelijk model voor eeuwstudies dat enthousiast is nagevolgd en dat de beoefening van de cultuurgeschiedenis in Nederland nieuw aanzien en elan heeft gegeven.’

P1

P1a

‘In Nederland heeft de term “de Fransche slag” geen beste naam. Het staat voor lichtzinnigheid en gebrek aan aandacht, terwijl het begrip eigenlijk verwees naar Franse ambtelijke grondigheid en snelheid. Met Willem Frijhoffs komst naar Nederland uit Frankrijk aan het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw, deed de moderne Franse geschiedwetenschap van de Annales school effectief zijn intrede hier te lande. Onvermoeibaar heeft Willem Frijhoff de lessen van die school op creatieve wijze in Nederland ingang doen vinden. Hij heeft de mentaliteitsgeschiedenis, de universiteitsgeschiedenis en de cultuurgeschiedenis, eigenlijk de gehele geschiedwetenschap onherkenbaar veranderd. Zijn vele boeken en artikelen maar bovenal zijn vele leerlingen zijn er ook vandaag nog getuige van dat de Nederlandse cultuurgeschiedschrijving met zijn “Fransche slag” echt is gemoderniseerd. We zeggen het veel te vaak en veel te gemakkelijk, maar Willem Frijhoff heeft echt invloed gehad.’

P2

P2a

‘Door de manier waarop hij gebruikt maakt van social media als Twitter, Facebook, Youtube en andere digitale kanalen, weet hij de Nederlands taal en letterkunde in al zijn facetten onvermoeibaar op de kaart te zetten. Hij heeft een wekelijkse rubriek over taal op Radio Noord-Holland, verzorgt de gratis nieuwsbrief Taalpost en schrijft over taal voor onder meer Onze Taal, NRC Handelsblad en Sargasso. Via de webstek neerlandistiek.nl, waarvan hij de penvoerder is, verspreidt hij dagelijks de broodnodige arbeidsvitaminen onder taal- en letterminnend Nederland. Door actuele kwesties zoals recentelijk de teksten van het eindexamen Nederlands en de positie van het Nederlands in het buitenland aan de orde te stellen, houdt hij alle betrokkenen scherp en bij de les, waardoor het debat levendig blijft. Zijn werk is voor onze Maatschappij van de toekomst een baken in zee.’

P3

P3a

‘Het is “Lof der Zotheid” bij Wim T. Schippers. Hij is de eigentijdse Erasmus, die ons almaar in de lachspiegel laat kijken. Met z’n  manifestaties van zinnige chaos en bevrijdend absurdisme geeft hij keer op keer een draai aan de denkbeelden zoals hij ze aantreft. Hij doet het op alle terreinen, voor wetenschap en Sesamstraat, voor groot en klein, in film, radio, tv, en op toneel en papier, want hiërarchie en hokjes zijn er om steeds weer opnieuw kritisch te worden bevraagd. De Maatschappij eert hem als een unieke denker en een uniek doener die de Nederlandse cultuur van de laatste decennia kleur en spanning heeft gegeven.  Ik hoop alleen maar dat hij me nu snaaks zal toevoegen:  ‘Verdomd interessant, gaat u vooral verder.’’

P4

P4a

‘Piet van Sterkenburg was 30 jaar lang directeur van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie (INL). Onder zijn leiding werd het grote Woordenboek der Nederlandse Taal (WNT) dat al in de 18e eeuw onder auspiciën van de Maatschappij was begonnen, voltooid én gedigitaliseerd én publiek toegankelijk gemaakt. Een taak die zijn Instituut verrichtte naast de initiatie en voltooiing van een reeks andere historische woordenboeken die op hun beurt ook weer werden gedigitaliseerd en online toegankelijk gemaakt. Sterkenburg is een groot kenner van het vloeken en heeft daarover een schitterend lexicon vervaardigd. Een handboek dat op de schrijftafel van geen enkel zichzelf respecterend Maatschappijlid mag ontbreken. Kortom Sterkenburg is een man die niet alleen voor de lexicologie maar ook voor de cultuurgeschiedenis van de taal bijzonder veel heeft betekend.’

P5

P5a

‘Zonder Peter van Zonneveld zou de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde er vermoedelijk anders uitzien. Twee van zijn passies zijn daarbij richtinggevend geweest: de negentiende eeuw en Indië. In 1976 was hij medeoprichter van de Werkgroep Negentiende Eeuw. In 1985 stond Peter van Zonneveld bovendien aan de wieg van de Werkgroep Indisch-Nederlandse Letterkunde. Daarnaast was hij de bedenker van het mededelingenblad van de Maatschappij, het Nieuw Letterkundig Magazijn, dat sinds 1983 verschijnt. In al die gezelschappen vervulde hij langjarig allerlei bestuurs- en redactiefuncties. Zijn aanstekelijke enthousiasme heeft geresulteerd in een stortvloed aan boeken, bundels, tekstuitgaven en artikelen. In de in 2013 verschenen de biografie over het leven van Willem Bilderdijk, die hij samen met Rick Honings schreef, valt te lezen dat Bilderdijk, de Grote Ongenietbare, in 1830 benoemd werd tot erelid van de Maatschappij. Het is misschien wel een daad van eenvoudige rechtvaardigheid dat Peter van Zonneveld nu in zijn voetsporen mag treden.’

P6

P7

P8

P9

P9a

P9b

P9c

P9d

P9e

(foto’s: Monique Shaw)

En later kreeg ook Piet Buijnsters de oorkonde overhandigd door voorzitter Wijnand Mijnhardt:

IMG_1166

IMG_1167

(foto’s: Berry Dongelmans)